Η Νοητική Υστέρηση αναφέρεται στην γενική νοητική λειτουργία κάτω του φυσιολογικού. Τα άτομα με νοητική υστέρηση έχουν σημαντικούς περιορισμούς στην προσαρμοστική τους λειτουργία.

Αυτό σημαίνει ότι αδυνατούν να φτάσουν σε επίπεδα ανάλογα με την ηλικία τους και την πολιτισμική τους ομάδα σε αρκετούς από τους παρακάτω τομείς : μάθηση, επικοινωνία, κοινωνικές δεξιότητες, προσωπική ανεξαρτησία, ελεύθερος χρόνος αυτοεξυπηρέτηση, διαβίωση στο σπίτι, εργασία, υγεία, ασφάλεια και κοινωνική υπευθυνότητα.

Οι διαταραχές αυτές στην συμπεριφορά προσαρμογής εκδηλώνονται κατά την εξελικτική περίοδο δηλαδή την περίοδο ανάπτυξης που ορίζεται από την σύλληψη μέχρι την ηλικία των 18 ετών.
 

Τα προβλήματα στις ικανότητες προσαρμογής των ατόμων αυτών επομένως διαφέρουν από ηλικία σε ηλικία :

• βρεφική και νηπιακή ηλικία : προβλήματα στις αισθητηριο- κινητικές δεξιότητες, αδυναμίες στην ανάπτυξη του λόγου και της γλώσσας, ανεπαρκής αυτoεξυπηρέτηση και προβλήματα στην ανάπτυξη κοινωνικών σχέσεων
• σχολική και πρώιμη εφηβική ηλικία : αδυναμίες στην μάθηση και στις λογικές δεξιότητες, προβλήματα ένταξης στην ομάδα και στην ανάπτυξη διαπροσωπικών σχέσεων
• ύστερο εφηβική και ενηλικίωση : προβλήματα προσαρμοστικότητας όσο αφορά την επαγγελματική και κοινωνική υπευθυνότητα.
 

Τ α ξ ι ν ό μ η σ η

 Σύμφωνα με την μέτρηση της νοημοσύνης, η νοητική υστέρηση διακρίνεται σε :

Ήπια : άτομα με δείχτη νοημοσύνης (I.Q.) 52-68 που συνήθως καταφέρνουν να ενσωματωθούν στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο, να εργάζονται και να ζουν κανονικά.

Μέτρια : άτομα με δείχτη νοημοσύνης (I.Q.) 36-51 που κατακτούν ως ένα σημείο τις ικανότητες αυτοεξυπηρέτησης και μπορούν να ζήσουν σε ελεγχόμενο περιβάλλον με την επίβλεψη συγγενών ή σε ειδικούς ξενώνες σε ορισμένες κοινότητες.

Σοβαρή : άτομα με δείκτη νοημοσύνης (I.Q.) 21-35 που δεν είναι πλήρως εξαρτώμενα αφού έχουν αναπτύξει ορισμένες δεξιότητες αυτοεξυπηρέτησης. Συνήθως πάσχουν από γλωσσικές και άλλες οργανικές διαταραχές.

Βαθιά : άτομα με δείκτη νοημοσύνης ( Ι.Q. ) κάτω από 20 που μπορούν να μάθουν κάποιες πολύ βασικές δεξιότητες αλλά χρειάζονται συνεχή φροντίδα και επίβλεψη . Πολύ συχνά παρουσιάζουν αισθητηριακές και άλλες οργανικές διαταραχές.