Η ψυχολογική αξιολόγηση του παιδιού ή του εφήβου γίνεται από έμπειρους ψυχολόγους , οι οποίοι μέσω μιας σειράς εξειδικευμένων ψυχομετρικών εργαλείων διερευνούν το ψυχολογικό προφίλ του παιδιού με σκοπό τη δημιουργία της καταλληλότερης θεραπευτικής πρότασης για το κάθε παιδί ή έφηβο.

Η διαδικασία της ψυχολογικής αξιολόγησης των παιδιών και των εφήβων ακολουθεί συνήθως τα παρακάτω βήματα:

1. Συνάντηση με τους γονείς του παιδιού ή του εφήβου ώστε να ληφθεί το ψυχοκοινωνικό ιστορικό του παιδιού.

Πρόκειται για την πρώτη συνάντηση μεταξύ του ψυχολόγου και της οικογένειας. Οι γονείς μοιράζονται με τον ψυχολόγο σημαντικά γεγονότα της ζωής τους και τους προβληματισμούς τους σχετικά με το παιδί ή τον έφηβό τους.

Ο ψυχολόγος τους εξηγεί τον τρόπο εργασίας του με τα παιδιά ή τους εφήβους αντίστοιχα, τις διαδικασίες και τους στόχους που εξυπηρετεί η ψυχολογική αξιολόγηση.

2. Συνάντηση του παιδιού ή του εφήβου με τον ψυχολόγο.

Μια συνάντηση γνωριμίας του παιδιού με τον ψυχολόγο είναι επιτακτική ώστε ο ψυχολόγος να επιλέξει τα εργαλεία που θα χρησιμοποιήσει στη ψυχολογική αξιολόγηση.

Ο σκοπός της συνάντησης αυτής είναι η οικειοποίηση του παιδιού με το χώρο του ψυχολόγου, η δημιουργία μιας πρώτης σχέσης μεταξύ παιδιού και ψυχολόγου, η ανάδειξη του τρόπου που το παιδί βιώνει τον εαυτό του, το ρόλο του στην οικογένεια ή στο σχολείο.

Η συζήτηση με τα παιδιά, το παιδικό ιχνογράφημα, το συμβολικό παιχνίδι επιτρέπουν στο παιδί να εκφράσει αυτά που το απασχολούν και δίνουν στο ψυχολόγο μια εικόνα της γνωστικής και ψυχικής του λειτουργίας.

3. Η διερεύνηση του ατομικού γνωστικού προφίλ του παιδιού και του εφήβου .

3.1. H Κλίμακα Νοημοσύνης του Wechler (WISC-III)

Το WISC-III αποτελεί την πιο έγκυρη δοκιμασία αξιολόγησης της νοημοσύνης παιδιών και εφήβων που έχει σταθμιστεί στον ελλαδικό χώρο. Το Wisc-III μας δείχνει το νοητικό πηλίκο του παιδιού, ωστόσο η δυνατότητες αυτού του εργαλείου μας επιτρέπουν να διερευνήσουμε το ατομικό προφίλ του παιδιού και να αναδείξουμε τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία της γνωστικής του λειτουργίας.

Στην περίπτωση παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες, το εργαλείο αυτό είναι η βάση πάνω στην οποία θα δομηθεί σωστά η κάθε εκπαιδευτική ή λογοθεραπευτική παρέμβαση.

Ο ψυχολόγος με βάση τα δεδομένα του WISC-III και σε συνεργασία με τον δάσκαλο ή τον λογοθεραπευτή θα δομήσουν την καταλληλότερη εκπαιδευτική παρέμβαση για το κάθε παιδί ξεχωριστά, λαμβάνοντας υπόψη τα δυνατά σημεία της γνωστικής του λειτουργίας και δημιουργώντας εξειδικευμένες δραστηριότητες ενίσχυσης των αδυναμιών του παιδιού.

Με τον τρόπο αυτό, το παιδί επανακτά την αυτοεκτίμησή του σχετικά με την επίδοσή του στην εκπαιδευτική διαδικασία και αποκτά κίνητρο αντιμετώπισης των δυσκολιών του, αφού το πρόγραμμα που εφαρμόζεται τον βοηθά και τον αντιπροσωπεύει.

4. Οι δοκιμασίες προσωπικότητας για παιδιά και εφήβους.

Πρόκειται για έγκυρα ψυχοδιαγνωστικά εργαλεία που διερευνούν το ψυχολογικό προφίλ του παιδιού, τα χαρακτηριστικά δηλαδή της προσωπικότητάς του.

Ένα από τα πιο γνωστά προβολικά τεστ που χρησιμοποιούμε στην Ευρυμάθεια, είναι το Children Apperception Test (CAT) το οποίο μας βοηθά να κατανοήσουμε τον τρόπο που το παιδί αναπαριστά τις σχέσεις του με τους άλλους, την εικόνα του σώματός του, τους ενδεχόμενους φόβους του και προβληματισμούς τους. Οι δοκιμασίες αυτές βιώνονται σαν ευχάριστο παιχνίδι από τα παιδιά και κεντρίζουν τη φαντασία τους.

5. Η θεραπευτική πρόταση

Αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία της ψυχολογικής αξιολόγησης, ο ψυχολόγος καλεί τους γονείς του παιδιού σε ένα ραντεβού ώστε να τους παρουσιάσει και να τους εξηγήσει τα αποτελέσματα στα οποία οδηγήθηκε.

Ο στόχος της συνάντησης αυτής είναι να συζητηθούν οι ανάγκες του παιδιού και με βάση αυτές, ο θεραπευτής να συζητήσει με τους γονείς τη θεραπευτική παρέμβαση που προτείνει.