Φυσιολογική εξέλιξη του λογού και της ομιλίας

0-6 μηνών
• Επαναλαμβάνει ίδιους ήχους.
• Συχνά κανει ευχάριστους ήχους.
• Χρησιμοποιεί διαφορετικό κλάμα για να εκφράσει διαφορετικές ανάγκες.
• Χαμογελάει όταν του μιλούν.
• Αναγνωρίζει φωνές.
• Εντοπίζει τους ήχους γυρνώντας το κεφάλι.
• Διατηρεί την προσοχή του όταν του μιλούν.
• Χρησιμοποιεί τα φωνήματα /b/, /p/ και /m/ όταν βαβίζει.
• Χρησιμοποιεί ήχους και χειρονομίες για να δείξει συτό που θέλει.

7-12 μηνων
• Αντιλαμβάνεται το “οχι” και το “καίει”.
• Ανταποκρίνεται σε απλές οδηγίες.
• Καταλαβαίνει και ανταποκρίνεται στο όνομά του.
• Ακούει και μιμείται ήχους.
• Αναγνωρίζει λέξεις για κοινά αντικείμενα.
• Βαβίζει χρησιμοποιώντας μεγάλα σύνολα ήχων.
• Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 1 με 3 λέξεις.
• Αντιλαμβάνεται απλές εντολές.
• Χρησιμοποιεί την ομιλία σκόπιμα για πρώτη φορά.
• Χρησιμοποιεί ουσιαστικά σχεδόν αποκλειστικά.
• Χρησιμοποιεί τους ήχους της ομιλίας και όχι μόνο να κλαίει για να πάρει την προσοχή.

13 – 18 μηνών
• Χρησιμοποιεί τη χροιά της φωνής του σαν ενός ενήλικα.
• Χρησιμοποιεί ηχολαλία και ακατάληπτη ομιλία.
• Χρησιμοποιεί ακατάληπτη ομιλία για να καλύπτει τα κενά στη ροή της ομιλίας.
• Παραλείπει μερικά αρχικά σύμφωνα και σχεδόν όλα τα τελικά σύμφωνα.
• Ακολουθεί απλές εντολές.
• Αναγνωρίζει 1 – 3 μέρη του σώματος.
• Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 3 με 20 ή και περισσότερες λέξεις (κυρίως ουσιαστικά).
• Συνδυάζει χειρονομίες και φώνηση.

19-24 μηνών
• Χρησιμοποιεί λέξεις πιο συχνά απ' οτι ακατάληπτη ομιλία.
• Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 50 με 100 ή και περισσότερες λέξεις.
• Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 300 λέξεις ή και περισσότερο.
• Αρχίζει να συνδυάζει ουσιαστικά με αντωνυμίες.
• Αρχίζει να χρησιμοποιεί αντωνυμίες.
• Διατηρεί ασταθή φωνητικό έλεγχο.
• Χρησιμοποιεί κατάλληλο χρωματισμό για τις ερωτήσεις.
• Είναι 25-50% κατανοητό στους ξένους.
• Απαντάει στην ερώτηση “Τί είναι αυτό;”.
• Απολαμβάνει να ακούει ιστορίες.
• Γνωρίζει 5 μέρη του σώματος.
• Ονομάζει με ακρίβεια μερικά οικία του αντικείμενα.

2-3 ετών

• Η ομιλία του είναι κατανοητή 50-75%.
• Κατανοεί ένα και πολλά.
• Εκφράζει την ανάγκη του για τουαλέτα (πριν, κατα τη διάρκεια ή αφού έχει συμβεί).
• Ζητάει αντικείμενα με το όνομά τους.
• Δείχνει τις εικόνες σε ένα βιβλίο όταν του ονομάζονται.
• Αναγνωρίζει αρκετά μέρη του σώματος.
• Ακολουθεί απλές εντολές και απαντάει σε απλές ερωτήσεις.
• Απολαμβάνει να ακούει μικρές ιστορίες, τραγούδια.
• Κάνει ερωτήσεις χρησιμοποιώντας 1 με 2 λέξεις.
• Χρησιμοποιεί φράσεις 3 με 4 λέξεων.
• Χρησιμοποιεί προθέσεις, άρθρα και παρελθοντικούς χρόνους.
• Συνεχίζει να χρησιμοποιεί ηχολαλία όταν προκύπτουν δυσκολίες στην ομιλία .
• Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 50-250 λέξεις.
• Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 500-900 λέξεις.
• Κάνει γραμματικά λάθη.

3-4 ετών
• Κατανοεί τη λειτουργία αντικειμένων.
• Κατανοεί τις διαφορές στο νόημα (σταμάτα – ξεκίνα, μικρό – μεγάλο).
• Ρωτάει και απαντά απλές ερωτήσεις (Ποιος, Τι, Που, Γιατί).
• Συχνά κάνει ερωτήσεις και απαιτεί λεπτομερείς απαντήσεις.
• Χρησιμοποιεί την ομιλία για να εκφράσεις συναισθήματα.
• Χρησιμοποιεί 4 με 5 λέξεις στη πρότασή του.
• Μπορεί να συνεχίσει να χρησιμοποιεί την ηχολαλία.
• Έχει 1200-2000 λέξεις ή και περισσότερο αντιληπτικό λεξιλόγιο.
• Έχει 800-1500 λέξεις ή και περισσότερο εκφραστικό λεξιλόγιο.
• Μπορεί να κάνει επαναλήψεις, μπλοκαρίσματα, να έχει διαταραγμένη αναπνοή και να κάνει γκριμάτσες κατα την ομιλία .
• Ψιθυρίζει.
• Η ομιλία του είναι κατανοητή κατα 80%.
• Αφηγείται δυο γεγονότα με χρονολογική σειρά.
• Συμμετέχει σε μεγάλες συζητήσεις.

4-5 ετών
• Αναγνωρίζει ένα με τρία χρώματα.
• Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 2.800 λέξεις και περισσότερο
• Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 900-2000 λέξεις ή και περισσότερο
• Μετράει μέχρι το δέκα με ρυθμό.
• Ακούει απλές και σύντομες ιστορίες.
• Χρησιμοποιεί γραμματικά σωστές προτάσεις .
• Ρωτάει για ορισμούς λέξεων.
• Αναφέρει τις εμπειρίες του.
• Δίνει προσοχή σε μια ιστορία και απαντάει σε απλές ερωτήσεις.

5-6 ετών
• Ονομάζει 6 βασικά χρώματα και 3 βασικά σχήματα.
• Σε μια ομάδα ακολουθεί τις οδηγίες.
• Ακολουθεί τριπλές εντολές.
• Εκφράζει ερωτήσεις με το “Πως”.
• Εκφράζεται λεκτικά με το “Γειά!, Πώς είσαι;”.
• Χρησιμοποιεί κατάλληλα παροντικούς και παρελθοντικούς χρόνους.
• Χρησιμοποιεί συνδέσμους.
• Έχεις αντιληπτικό λεξιλόγιο περίπου στις 13.000 λέξεις.
• Ονομάζει τα αντίθετα.
• Με σειρά κατονομάζει τις μέρες της εβδομάδας.
• Μετράει μέχρι το 30 με ακολουθία.
• Συνεχίζει να αυξάνεται το λεξιλόγιο.
• Αυξάνεται το μήκος της πρότασης σε 4 με 6 λέξεις.
• Ανταλλάσσει πληροφορίες και κάνει ερωτήσεις.
• Με ακρίβεια αναδιηγείται ιστορία.
• Επικοινωνεί με ευκολία με ενήλικες και παιδιά.
• Χρησιμοποιεί σωστή γραμματική στις περισσότερες περιπτώσεις.
• Τραγουδάει ολόκληρο τραγούδι.

6-7 ετών
• Κατονομάζει μερικά γράμματα, νούμερα και χρήματα.
• Αντιλαμβάνεται τη σειρά των αριθμών.
• Αντιλαμβάνεται το δεξί και το αριστερό.
• Χρησιμοποιεί όλο και περισσότερο πιο σύνθετες περιγραφές.
• Εμπλέκεται σε συζητήσεις.
• Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο περίπου στις 20.000 λέξεις.
• Το μέγεθος της πρότασής του φτάνει και τις 6 λέξεις και παραπάνω.
• Κατανοεί τις περισσότερες έννοιες του χρόνου.
• Λέει την αλφαβήτα.
• Μετράει μέχρι το 100 από συνήθεια.
• Χρησιμοποιεί κατάλληλα τους περισσότερους μορφολογικούς κανόνες.
• Χρησιμοποιεί κατάλληλα την παθητική φωνή.