ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΔΕΠ-Υ
[ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΟΧΗΣ ΜΕ ΥΠΕΡΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ]
ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ & ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ
Εισηγήτρια: Σιαπάτη Σταυρούλα, Δρ. Σχολικής Ψυχολογίας - Εκπαιδευτικός Ειδικής Αγωγής - μέλος ΕΕΜ ΔΕΠΥ
Η Σταυρούλα Σιαπάτη γεννήθηκε στις15 Μαρτίου 1971,στην Ελλοπία Θηβών. Σπούδασε το χρονικό διάστημα 1988-1992 στο Τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης. Επιπρόσθετα, όσον αφορά στο εν λόγω Πανεπιστήμιο σπούδασε στο Τμήμα Ψυχολογίας. Εξειδικεύτηκε στη σχολική ψυχολογία παιδιών και είναι κάτοχος δύο μεταπτυχιακών τίτλων στον τομέα της Σχολικής Ψυχολογίας. Ειδικότερα, στο δεύτερο μεταπτυχιακό δίπλωμα εξειδικεύτηκε στην αξιολόγηση και αποκατάσταση Ειδικών Μαθησιακών Διαταραχών & Διαταραχών Συμπεριφοράς σε παιδιά και εφήβους. Το 2007 απέκτησε το Διδακτορικό Δίπλωμα στη Σχολική Ψυχολογία με άριστα από το Ε.Κ.Π.Α. Η διδακτορική διατριβή είχε θέμα την κοινωνική, συναισθηματική και σχολική λειτουργικότητα παιδιών που είχαν διαγνωστεί με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής - Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ-Υ)και καταθλιπτική συμπτωματολογία.
Παράλληλα, η πολυετή εκπαίδευσή της στην υπαρξιακή – συστημική προσέγγιση στον τομέα της Ψυχοθεραπείας από τον Παιδοψυχίατρο, κο. Δ. Καραγιάννη, της επιτρέπει να εργάζεται ως Οικογενειακή Θεραπεύτρια & με οικογένειες παιδιών που έχουν λάβει τη διάγνωση της ΔΕΠ-Υ. Εργάζεται ως Εκπαιδευτικός Ειδικής Αγωγής σε τμήματα ένταξης στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση Δ. Θεσσαλονίκης. Επίσης, ως ψυχολόγος φροντίζει τη λειτουργικότητα οικογενειών παιδιών με ΔΕΠ-Υ ή /και συναισθηματικές δυσκολίες. Επί 17 έτη ήταν κάτοχος και υπεύθυνη του Ινστιτούτου Λόγου & Συστημικής- Οικογενειακής Θεραπείας που έδρευε στη Θήβα. Έχει συμμετάσχει με εργασίες της σε πολλά συνέδρια, ημερίδες και έχει λάβει μέρος ως εισηγήτρια σε πολλές διαλέξεις σε σχολεία του Ν. Βοιωτίας & Ν. Θεσσαλονίκης. Είναι παντρεμένη, μητέρα δύο παιδιώνν, ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη.
Εισαγωγικά:
Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητας(ΔΕΠ-Υ, ADHD: Attention Deficit Hyperactivity Disorder) είναι από τις πλέον μελετημένες νευροαναπτυξιακές διαταραχές παγκοσμίως. Αποτελεί τη συχνότερη διάγνωση σε ένα σημαντικό ποσοστό μαθητών σχολικής ηλικίας και εκδηλώνεται με την ακόλουθη τριάδα πρωτογενούς συμπτωματολογίας: α) ελλείμματα στη συγκέντρωση και την προσοχή, β) υπερκινητικότητα και γ) ελλείμματα στην αναστολή κοινωνικά ανάρμοστης συμπεριφοράς, ήτοι παρορμητικότητα.
Η ΔΕΠ-Υ αποτελεί ενδεχομένως το συχνότερο πρόβλημα μάθησης και συμπεριφοράς της παιδικής ηλικίας, παρουσιάζεται στο 5-7% των παιδιών παγκοσμίως και παρά τη διαφοροποίηση των συμπτωμάτων με την ηλικία, τα κύρια χαρακτηριστικά της νόσου επιμένουν σε μεγάλο βαθμό στην εφηβεία και την ενήλικη ζωή. Συνεπώς σε κάποιο ποσοστό ατόμων, η ΔΕΠ-Υ αποτελεί μια δια βίου διάγνωση.
Βάσει ερευνητικών δεδομένων, η συμπτωματολογία της διαταραχής διαγιγνώσκεται για πρώτη φορά, από έναν επίσημο δημόσιο φορέα όταν το παιδί δυσκολεύεται να ενταχθεί στο πρόγραμμα του σχολείου, λόγω των αυξημένων απαιτήσεων για συγκέντρωση προσοχής και τήρηση κανόνων στο ενδοσχολικό περιβάλλον.
Συχνά η ΔΕΠ-Υ συνυπάρχει με Ειδικές Μαθησιακές Διαταραχές (Δυσλεξία), συμπτώματα κατάθλιψης, ενώ, όταν η διαταραχή παραμείνει αδιάγνωστη ή επιμένει στην εφηβεία, οι έφηβοι με ΔΕΠ-Υ παρουσιάζουν παράλληλα αντικοινωνική συμπεριφορά και δεν εκμεταλλεύονται πλήρως τις δυνατότητές τους για κοινωνική και επαγγελματική αποκατάσταση στην ενήλικη ζωή. Κατά συνέπεια, τόσο ο ειδικός ψυχικής υγείας που χρειάζεται να ενημερωθεί σχετικά με την έγκαιρη αξιολόγηση & τον εντοπισμό, καθώς και την εφαρμογή προγραμμάτων παρέμβασης προσαρμοσμένων στις ιδιαίτερες γνωστικές και συναισθηματικές ανάγκες κάθε παιδιού που ενδεχομένως αντιμετωπίζει τη συγκεκριμένη συμπτωματολογία της ΔΕΠ-Υ, κρίνεται πρωτίστως αναγκαίο να κατανοήσει τη φύση και την πολυπλοκότητα της διαταραχής.
Ειδικότερα, η εκπαίδευση των «φορέων της γνώσης» τόσο στην πρωτοβάθμια όσο και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση όσο και των άλλων επαγγελματιών ψυχικής υγείας, στην κατανόηση των δυσκολιών των παιδιών με ΔΕΠ-Υ, στον έγκαιρο εντοπισμό & αναγνώριση της συμπτωματολογίας με αξιόπιστες και έγκυρες για τα ελληνικά δεδομένα- ψυχομετρικές δοκιμασίες αλλά και εκπαιδευτικά εργαλεία θα βοηθήσει αυτούς στην εκπόνηση εξατομικευμένων προγραμμάτων παρέμβασης, κάποια εκ των οποίων θα παρουσιαστούν ενδελεχώς στο πλαίσιο διεξαγωγής του σεμιναρίου.
Στόχος του σεμιναρίου:
Ο απώτερος στόχος του σεμιναρίου αφορά στην εκπαίδευση επαγγελματιών ψυχικής υγείας (παιδοψυχιάτρων - ψυχολόγων), εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, εκπαιδευτικών ειδικής αγωγής, λογοθεραπευτών, όλων των ειδικών που εμπλέκονται στην υποστήριξη παιδιών με ΔΕΠ-Υ και στην ευαισθητοποίηση της ευρύτερης επιστημονικής κοινότητας και του κοινωνικού συνόλου.
Εν κατακλείδι, το σεμινάριο επιδιώκει να παρέχει θεωρητική και πρακτική γνώση καθώς και να ευαισθητοποιήσει τους συμμετέχοντες, αναδεικνύοντας τις διαφορετικές πλευρές της καθημερινότητας και της εκπαιδευτικής ζωής ενός παιδιού ή εφήβου με ΔΕΠ-Υ και να προτείνει παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση τόσο των συμπτωμάτων όσο και των συνοδών αρνητικών επιπτώσεων που επιφέρει η συμπτωματολογία στην κοινωνικο-συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού.
Μεθοδολογία:
Το σεμινάριο κατανέμεται σε δύο μέρη:
α) το θεωρητικό υπόβαθρο της ΔΕΠ-Υ
β) βιωματικό μέρος που εμπεριέχει την κατανόηση & την ορθή εφαρμογή ποικίλων τεχνικών παρέμβασης με σκοπό την αντιμετώπιση των αναπτυξιακών δυσκολιών παιδιών με ΔΕΠ-Υ.
Στο βιωματικό μέρος- εκτός από την ανάλυση των περιστατικών μαθητών με ΔΕΠ- Υ θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση σε σταθμισμένα στον ελληνικό πληθυσμό, εργαλεία που στοχεύουν στην αξιολόγηση της συμπτωματολογίας της διαταραχής, όπως αυτή εκδηλώνεται τόσο στο ενδο - οικογενειακό περιβάλλον όσο και στο ενδο - σχολικό και ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον.
Στο πλαίσιο του επιμορφωτικού σεμιναρίου, παρουσιάζεται αναλυτικά η φύση της διαταραχής, η πρωτογενής και δευτερογενής συμπτωματολογία των παιδιών με ΔΕΠ-Υ, η αξιολόγηση και αναγνώριση των συνοδών - συννοσηρών προβλημάτων τα οποία σε συνδυασμό με τα πυρηνικά συμπτώματα της ΔΕΠ-Υ προκαλούν σημαντική έκπτωση της ικανότητας των παιδιών να λειτουργούν και να σχετίζονται με την οικογένεια, το σχολείο και τους συνομηλίκους τους.
Εκτός από την κλινική εικόνα της ΔΕΠ-Υ, ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην παρουσίαση μεθόδων αντιμετώπισης & αποτελεσματικής διαχείρισης της ΔΕΠ-Υ, όπως της συμπεριφοριστικής προσέγγισης στη θεραπεία των παιδιών με ΔΕΠ-Υ και της οικογενειακής θεραπείας (υπαρξιακή - συστημική προσέγγιση).
Τέλος, θα εμπλουτιστεί η εκπαίδευση των δασκάλων και φορέων ειδικής αγωγής με την εκμάθηση ειδικών τεχνικών συμπεριφοριστικής προσέγγισης, ώστε να δίνουν εντολές, να ενισχύουν την προσαρμοστική και κοινωνικά αποδεκτή συμπεριφορά και να ελαττώνουν την αρνητική συμπεριφορά των παιδιών με ΔΕΠ-Υ.
Ορισμένα σημεία που αφορούν στη φαρμακοθεραπεία θα θιγούν ελάχιστα, καθώς κρίνεται απαραίτητο λόγω της νευροβιολογικής φύσης της διαταραχής ΔΕΠ-Υ.
Περιεχόμενα του σεμιναρίου:
Πρώτο μέρος - θεωρητικό - νέα ερευνητικά δεδομένα:
- Κλινική εικόνα της διαταραχής, η πρωτογενής και δευτερογενής συμπτωματολογία των παιδιών με ΔΕΠ-Υ και Ταξινόμηση της ΔΕΠ-Υ
- Αιτιοπαθογένεια της ΔΕΠ-Υ
- Συννοσηρότητα ΔΕΠ-Υ & Μαθησιακές Δυσκολίες / ΔΕΠ-Υ & Κατάθλιψη / ΔΕΠ-Υ & Διαταραχές Συμπεριφοράς
- Παράγοντες επικινδυνότητας & Προστατευτικοί παράγοντες
Δεύτερο μέρος: Αναγνώριση και αντιμετώπιση της ΔΕΠ-Υ
- Λήψη αναπτυξιακού ιστορικού & σύνταξη πρωτοκόλλου για την εκτίμηση της συμπτωματολογίας
- Χορήγηση & αξιολόγηση σταθμισμένων στον ελληνικό πληθυσμό δύο (2) ερωτηματολογίων που βασίζονται στα κριτήρια του DSM-IV-TR), για τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς: α) των CBCL (Achenbach, 2001) & ΤRF (Achenbach, 2001) & β) της Ελληνικής Κλίμακας Αξιολόγησης της ΔΕΠΥ για γονείς και εκπαιδευτικούς (Α. Καλαντζή - Αζίζι, Κ. Αγγελή, Γ. Ευσταθίου,2005)- Στάθμιση της ADHD Rating Scale –IV (DuPaul, Power, Anastopoulos & Reid, 1998).
Οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να ασκηθούν στη χορήγηση και αξιολόγηση των δεδομένων, όπως αυτά θα συλλεχθούν από τα εν λόγω ερωτηματολόγια.
- Διαχείριση της διαταραχής - προγράμματα παρέμβασης σε παιδιά σχολικής και εφηβικής ηλικίας που στηρίζονται στη συμπεριφοριστική προσέγγιση. Στόχος είναι η εκμάθηση στρατηγικών επίλυσης προβλημάτων, τόσο στο παιδί με ΔΕΠ-Υ όσο και στα άτομα που έρχονται σε καθημερινή επαφή μαζί του. Θα εμπλουτιστεί η εκπαίδευση των συμμετεχόντων με την εκμάθηση ειδικών τεχνικών συμπεριφοριστικής προσέγγισης, ώστε να δίνουν εντολές, να ενισχύουν την προσαρμοστική και κοινωνικά αποδεκτή συμπεριφορά και να ελαττώνουν την αρνητική συμπεριφορά των παιδιών με ΔΕΠ-Υ .
Θέματα όπως: πώς γίνεται η εκπαίδευση των γονέων παιδιών με ΔΕΠ-Υ ή η οριοθέτηση του παιδιού με ΔΕΠ-Υ με τη μέθοδο του time-out, τι περιλαμβάνει η θεραπεία της συμπεριφοράς & τι η οικογενειακή θεραπεία θα υποστηριχθούν με τη συνοδεία έντυπου υλικού, εύληπτου και έγκυρου για την αντιμετώπιση της συμπτωματολογίας. Στο πλαίσιο της παρέμβασης θα προβληθεί βίντεο που παρουσιάζει ποικίλες μεθόδους αποτελεσματικής αποκατάστασης σημαντικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι γονείς & εκπαιδευτικοί παιδιών με ΔΕΠ-Υ.
Τρίτο μέρος: Διαχείριση της διαταραχής - Προγράμματα παρέμβασης στην οικογένεια - συζήτηση
Στο τρίτο μέρος του σεμιναρίου - στο πλαίσιο των βιωματικών δράσεων - ευνοείται η συζήτηση μεταξύ των συμμετεχόντων –φορέων ψυχικής υγείας- σε θέματα που μπορεί να τους έχουν απασχολήσει στην πρακτική τους με παιδιά διαγνωσμένα με ΔΕΠ-Υ & μαθησιακές δυσκολίες.
Θα δοθούν σημειώσεις και βιβλιογραφία
Διάρκεια: 12 ώρες
Σάββατο 25/04/2015, Ώρες : 10.30π.μ-15.30μ.μ
Κυριακή 26/04/2015, Ώρες: 10:00π.μ.-17:00μ.μ.
Κόστος συμμετοχής:
Για Εκπαιδευτικούς & Επαγγελματίες Ψυχικής Υγείας: 120€
Για Φοιτητές, μεταπτυχιακούς Φοιτητές (passo), ανέργους (κάρτα ανεργίας): 100€
*Ειδικές τιμές για ομάδες άνω των 4 ατόμων
*Σε περίπτωση κατάθεσης μέσω e-banking επιβαρύνεστε με 3,00 ευρώ επιπλέον που μας χρεώνει η ίδια η τράπεζα, ως έξοδα.
Οι τιμές σε έκδοση τιμολογίου επιβαρύνονται με Φ.Π.Α 23%
Προθεσμία δήλωσης συμμετοχής έως 17 Απριλίου 2015
Στο κόστος του σεμιναρίου περιλαμβάνονται:
• Βεβαίωση παρακολούθησης του σεμιναρίου
• Καφές στα διαλείμματα
Διαδικασία εγγραφής
• Υποβολή των στοιχείων σας στον ειδικό χώρο της ιστοσελίδας μας (http://www.evrymathia.com.gr) ή τηλεφωνική επικοινωνία με το Κέντρο ΕΥΡΥΜΑΘΕΙΑ στο τηλέφωνο 210 2814378 ώρες 15.30 – 21.30 ή μέσω facebook: www.facebook.com/evrymathia
• Επιβεβαίωση κράτησης από την γραμματέα του ΕΥΡΥΜΑΘΕΙΑ, μέσω email (www.evrymathia.com.gr) ή τηλεφωνικώς
• Εφόσον έχει επιβεβαιωθεί η κράτηση θέσης καταθέτετε το αντίστοιχο ποσό του κόστους συμμετοχής με τους τρόπους που αναγράφονται στον τρόπο πληρωμής
Τρόπος πληρωμής
Η κράτηση της θέσης για το σεμινάριο εξασφαλίζεται με την ονομαστική κατάθεση του αντιστοίχου ποσού στον παρακάτω τραπεζικό λογαριασμό:
EUROBANK: 0026.0456.55.0200017341 (δικαιούχος Μαρία Σταθάκου)
Ακυρώσεις εγγραφών δεν γίνονται δεκτές. Δεκτές γίνονται αντικαταστάσεις ονομάτων.
Οι θέσεις είναι περιορισμένες.